Grzyby, śluzowce i mszaki Wigierskiego Parku Narodowego – ochrona i możliwości wykorzystania w edukacji przyrodniczej

PROJEKT ZAKOŃCZONY

Stowarzyszenie „Człowiek i Przyroda” w okresie 2008-2009 realizowało projekt dotyczący grzybów, śluzowców i mszaków występujących na terenie Wigierskiego Parku Narodowego.

Spośród różnorodnych składników przyrody ożywionej mszaki, grzyby i śluzowce stanowią najsłabiej poznane grupy organizmów Wigierskiego Parku Narodowego (WPN). Praktycznie nie wiadomo prawie nic o występowaniu, liczebności i zagrożeniach tych organizmów na obszarze parku, a co za tym idzie nie ma opracowanych szczegółowych planów ochrony. Z tych samych względów grzyby, śluzowce i mszaki nie są wykorzystywane w szeroko prowadzonej przez park edukacji przyrodniczej. Autorzy niniejszego projektu postanowili zapoczątkować inwentaryzację nie zbadanych jeszcze grup organizmów, skupiając się głównie na grzybach wielkoowocnikowych (Macromycetes), organizmach grzybopodobnych – śluzowcach (Myxomycota) oraz mszakach (Bryophyta).

Projekt zawierał kilka działań, które łącznie miały na celu podniesienie wiedzy na temat występowania grzybów, śluzowców i mszaków na terenie WPN, ich znaczenia, zagrożeń i ochrony oraz możliwości włączenia do programu edukacji przyrodniczej. Podstawowym działaniem, które stanowiło fundament kolejnych zadań, była inwentaryzacja grzybów, śluzowców i mszaków, występujących w różnych środowiskach parku. Na podstawie inwentaryzacji, która dostarczyła nie tylko informacje na temat składu gatunkowego, ale również rozmieszczenia gatunków, liczebności osobników oraz ich zagrożeń, wybrane zostały najcenniejsze gatunki, dla których opracowane zostały plany ochrony. Uzyskane dane posłużyły również do opracowania i wydania trzech publikacji, w tym przewodnika terenowego do rozpoznawania śluzowców Polski. Przygotowane zostały także materiały edukacyjne w postaci zeszytów ćwiczeń, plansz edukacyjnych i kart pocztowych. Dla pokazania bogactwa badanych organizmów oraz możliwości wykorzystania ich w edukacji zorganizowane zostało sympozjum naukowo-edukacyjne, w którym wzięli udział przyrodnicy, "ochroniarze" i nauczyciele.

informacja

Projekt realizowany był dzięki wsparciu udzielonemu przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię, poprzez dofinansowanie ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego
oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego, a także ze środków budżetu Rzeczpospolitej Polskiej w ramach Funduszu dla Organizacji Pozarządowych.

Ponadto, projekt uzyskał dofinansowanie z Fundacji Grupy TP.

Postępy w realizacji projektu

I kwartał 2008 roku

Badania terenowe rozpoczęto w lutym, korzystając ze sprzyjających warunków atmosferycznych (łagodna zima). Już wówczas dokonano pierwszych prób inwentaryzacji grzybów, śluzowców i mszaków. W pierwszej połowie marca przeprowadzono spotkanie robocze, na którym ustalono szczegółową metodologię i metodykę prowadzenia prac terenowych. Od tego momentu prace ruszyły już pełną parą. Prace terenowe prowadzono na obszarach O.O. Krzywe i O.O. Słupie. Stanowiska występowania badanych organizmów zaznaczano na mapach cyfrowych z użyciem odbiorników GPS. Część materiału, którego przynależności gatunkowej nie można było określić w terenie, zebrano do analiz laboratoryjnych.

II kwartał 2008 roku

Kontynuowane były prace terenowe na obszarach: O.O. Krzywe i O.O. Słupie oraz rozpoczęto inwentaryzację O.O. Leszczewek, O.O. Gawarzec, O.O. Krusznik, O.O. Lipowe i O.O. Wysoki Most. Stwierdzono występowanie 25 gatunków śluzowców, zidentyfikowano 73 gatunki grzybów, należących do 53 rodzajów oraz odnotowano wystąpienie 11 gatunków wątrobowców i 70 gatunków mchów.

III kwartał 2008 roku

Nadal prowadzone były prace terenowe na obszarach: O.O. Krzywe, O.O. Słupie, O.O. Leszczewek, O.O. Gawarzec, O.O. Krusznik, O.O. Lipowe, O.O. Lipniak i O.O. Wysoki Most. Opracowano znaczną część wcześniej zebranego materiału oraz zebrano nowy, częściowo oznaczając go do gatunku w terenie. Prace terenowe zostały ograniczone do comiesięcznej, kilkudniowej eksploracji wybranych fragmentów Parku. Decydując się na wybór określonych układów starano się uwzględnić z jednej strony wartość przyrodniczą, z drugiej natomiast możliwie szerokie zróżnicowanie makrosiedliskowe eksplorowanego terenu. Stwierdzono występowanie 45 nowych dla Parku gatunków śluzowców, 87 nowych gatunków grzybów oraz 29 nowych gatunków mszaków (wśród nowo stwierdzonych mszaków występuje 9 gatunków objętych ochroną prawną, a także 2 gatunki zagrożone w skali Polski; ponadto 2 gatunki Hamatocaulis vernicosus – sierpowiec błyszczący i Dicranum viride – widłoząb zielony, są chronione prawem międzynarodowym).

Do chwili obecnej stwierdzono występowanie 70 gatunków śluzowców (w tym 2 gatunków nowych dla Polski), zidentyfikowano 160 gatunków grzybów, należących do 58 rodzajów oraz odnotowano wystąpienie 110 gatunków wątrobowców i mchów.

We wrześniu film „Dyskretny urok śluzowca”, który zrealizowany został na bazie prac monitoringowych prowadzonych w ramach projektu był prezentowany na festiwalu filmów popularnonaukowych w Sopocie. Zdobył tam nagrodę grand prix. Skłoniło to producentów do nakręcenia kolejnego filmu o śluzowcach. Prace nad nowym filmem zostaną zakończone w IV kwartale tego roku.

IV kwartał 2008 roku

W IV kwartale kontynuowano badania terenowe i laboratoryjne. Badania prowadzono niemal na całym terenie Parku, jednak szczególną uwagę zwracano na strefy brzegowe jezior. Badania laboratoryjne dotyczyły zarówno materiału zebranego w poprzednim kwartale, jak i zebranego w ostatnich trzech miesiącach. Dane zbierano w oparciu o metodę marszrutową. W trakcie pracy terenowej rejestrowano: obecność i liczbę owocników (lub podkładek) grzybów lub śluźni, rodzaj zasiedlanego mikrosiedliska (podłoża). Dodatkowo notowano towarzyszące drzewa i/lub krzewy oraz obecność mszaków. Zebrano w granicach Parku ok. 120 taksonów grzybów wielkoowocnikowych, z których do chwili obecnej zidentyfikowano 83 gatunki, należące do 61 rodzajów. W przypadku śluzowców stwierdzono 10 nowych dla Parku taksonów. Kontynuowano analizę ilościową stanowisk dla określenia częstości taksonów na terenie oraz dla określenia fenologii śluzowców (analiza wystąpień w ciągu roku). Badania terenowe dotyczące mszaków ukierunkowane były na udział mszaków efemerycznych w fitocenozach segetalnych, a także epifitycznych gatunków mszaków WPN. W minionym kwartale stwierdzono wystąpienie 18 nowych gatunków mszaków.

Dotychczasowym rezultatem realizacji projektu jest stwierdzenie występowania 80 taksonów śluzowców (75 gatunków oraz 5 odmian), w tym 2 gatunków nowych dla Polski, zidentyfikowanie 207 gatunków grzybów (macromycetes) oraz odnotowanie wystąpienia 126 gatunków mszaków (23 wątrobowców i 103 mchów).

I kwartał 2009 roku

W I kwartale 2009 roku prowadzono głównie prace laboratoryjne związane z oznaczaniem wcześniej zebranego materiału, porządkowaniem zbiorów, opracowaniem bazy danych dla mszaków oraz weryfikacją danych literaturowych. Nieliczne dni z odpowiednią pogodą pozwoliły na prace terenowe, które prowadzone były przede wszystkim na terenie O.O. Krzywe. W trakcie prac laboratoryjnych oznaczono 39 nowych taksonów grzybów makroskopowych. Wśród zebranych okazów najprawdopodobniej znajdują się również 2 nowe dla nauki gatunki grzybów (Byssonectria sp. i Hebeloma sp.). Jednak w celu potwierdzenia ich ostatecznego statusu taksonomicznego, niezbędne jest przeprowadzenie dalszych analiz i prac weryfikacyjnych. Oznaczono również wszystkie zebrane okazy śluzowców, wykazując koleiny nowy dla parku gatunek - Arcyriaceae major. Zgromadzono literaturę historyczną dotyczącą notowań briologicznych z terenu parku. Dane historyczne zostały zweryfikowane pod względem nomenklatorycznym i wprowadzane do bazy danych. W bazie danych uwzględniono także status prawny gatunków, kategorie zagrożenia w skali Polski (Dyrektywa Siedliskowa, Konwencja Berneńska).

Dotychczasowym rezultatem realizacji projektu jest stwierdzenie występowania 82 taksonów śluzowców, w tym 2 gatunków nowych dla Polski, zidentyfikowanie 248 gatunków grzybów, w tym 244 gatunki przedstawicieli macromycetes oraz odnotowanie wystąpienia 130 gatunków mszaków. Wśród zidentyfikowanych grzybów są 2 gatunki nowe dla mikobioty Polski - Agaricus fuscofibrillosus i Ascocoryne solitaria, 9 gatunków objętych ochroną ścisłą i 41 gatunków zamieszczonych na „Czerwonej liście grzybów wielkoowocnikowych w Polsce”. Do najrzadszych gatunków śluzowców w poszczególnych rodzinach należały: Cribrariaceae - Cribraria purpurea, C. persoonii, Reticulariaceae - Lycogala exiguum, Didymiaceae - Diderma deplanatum, D. floriforme, Physaraceae -Physarum notabile, P. bivalve, Fuligo luteonitens, Badhamia panicea, B. utricularis, Stemonitidaceae - Stemonitis virginiensis, S . smithii, S. pallida, S. flavogenita, Stemonaria irregularis, Amaurochaete atra, A. tubulina, Diachea leucopodia, Arcyriaceae - Arcyria stipata, A. major, A. insignis, Trichiaceae - Perichaena corticalis, Trichia contorta, T. affinis.

II kwartał 2009 roku

W II kwartale 2009 roku prowadzono prace terenowe, zbierając nowy materiał do badań oraz prace laboratoryjne, oznaczając do gatunku zebrany materiał. Spośród grzybów makroskopowych stwierdzono 37 nowych taksonów. Zebrano nowe materiały mszaków z pól oraz torfowisk Parku. Kontynuowano prace nad bazą florystyczno-ekologiczną z zakresu briologii. Znaleziono nowy dla Polski gatunek śluzowca - Hemitrichia imperialis G. Lister (zapletka cesarska). Śluzowiec został zebrany w centralnej części wyspy Kamień na jeziorze Wigry. Do tej pory gatunek ten podawany był z terenu Japonii, Indii, Austrii oraz Niemiec. Wśród innych znalezionych śluzowców są rodzaje nienotowane w poprzednich okresach - Craterium leucocephalum (Pers. ex J. F. Gmel.) Ditmar in Sturm (kubeczek białoczubek), C. minutum (Leers) Fr. (kubeczek mylnik), Leocarpus fragilis (Dicks.) Rostaf. (gładysz kruchy) i Mucilago crustacea F. H. Wigg. (pianka okazała). Znaleziono także rzadki w Polsce gatunek (7. stanowisk po II Wojnie Światowej) - Didymium clavus (Alb. & Schwein.) Rabenh. (makulec grzybowaty).

Dotychczasowym rezultatem realizacji projektu jest stwierdzenie w granicach Wigierskiego Parku Narodowego 283 taksonów grzybów, w tym 279 gatunków przedstawicieli macromycetes. Wśród zidentyfikowanych grzybów jest 5 gatunków nowych dla mikobioty Polski, 10 gatunków objętych ochroną ścisłą (Fistulina hepatica, Fomitopsis rosea, Ganoderma lucidum, Geastrum quadrifidum, Hericium coralloides, Inonotus obliquus, Sarcoscypha austriaca (O. Beck ex Sacc.) Boud., Sarcoscypha coccinea, Sparassis crispa, Tulostoma brumale) oraz 47 gatunków zamieszczonych na „Czerwonej liście grzybów wielkoowocnikowych w Polsce”. Stwierdzono nowe stanowiska mszaków, których liczba gatunków przekroczyła już 130 taksonów. Biota śluzowców obejmuje już prawie 90 taksonów, w tym 3 gatunki nowe dla Polski.

III kwartał 2009 roku

W III kwartale 2009 roku kontynuowano prace terenowe i laboratoryjne. Badania briologiczne ukierunkowane były na mszaki siedlisk segetalnych oraz rosnące na torfowiskach WPN. Odnotowano wystąpienie 17 nowych gatunków mszaków, w tym jednego gatunku glewika. Są to: Abietinella abietina, Anthoceros agrestis, Buxbaumia apylla, Calliergon giganteum, Campylium stellatum, Dicranum bonjeanii, Fontinalis dalecarlica, Hypnum cupressiforme var. filiforme, Orthotrichum stramineum, Oxyrhynchium schleicheri, Pseudoscleropodium purum, Schistidium dupretii, Scorpidium scorpioides, Sphagnum cuspidatum, Sphagnum subsecundum, Tortula modica i Warnstorfia exanulata. Kontynuując inwentaryzację śluzowców zebrano materiał zawierający 5 okazów (z różnych stanowisk) nowego dla Polski gatunku Hemitrichia imperialis (zapletka cesarska). Oprócz dokumentacji makroskopowej zebranego materiału dla wybranych gatunków sporządzono również dokumentację fotograficzną cech mikroskopowych. Kontynuowano również prace terenowe dot. inwentaryzacji grzybów, pozyskując nowe materiały. Równolegle prowadzone były prace laboratoryjne, których efektem jest oznaczenie 20 nowych taksonów grzybów makroskopowych (Antrodia mellita, Conocybe apala, Entoloma cf. nitens, Eutypella prunastri, Flagelloscypha minutissima, Hohenbuehelia mastrucata, Hymenoscyphus vernus, Inocybe erubescens, Lachnellula subtilissima, Laeticorticium cf. pulverulentum (=Corticium erikssonii), Marasmius bulliardii, Mycena abramsii, Mycena speirea, Pluteus leoninus, Psathyrella pygmaea, Royoporus badius (=Polyporus badius, Scutellinia setosa, Simocybe centunculus, Strobilurus stephanocystis, Thelephora palmate).

Dotychczasowym rezultatem realizacji projektu jest stwierdzenie w granicach Wigierskiego Parku Narodowego 307 taksonów grzybów, w tym 303 gatunków przedstawicieli macromycetes. Wśród zidentyfikowanych grzybów jest 6 gatunków nowych dla mikobioty Polski (Agaricus fuscofibrillosus, Ascocoryne solitaria, Cistella albidolutea, Hyaloscypha fuckelii, Laeticorticium cf. pulverulentum, Xylaria cf. longiana), 10 gatunków objętych ochroną ścisłą (Fistulina hepatica, Fomitopsis rosea, Ganoderma lucidum, Geastrum quadrifidum, Hericium coralloides, Inonotus obliquus, Sarcoscypha austriaca, Sarcoscypha coccinea, Sparassis crispa, Tulostoma brumale) oraz 47 gatunków zamieszczonych na „Czerwonej liście grzybów wielkoowocnikowych w Polsce”. Biota śluzowców obejmuje już ponad 100 taksonów, w tym 3 gatunki nowe dla Polski - Hemitrichia imperialis, Fuligo luteonitens i Physarum murinum. Prowadząc inwentaryzację mszaków stwierdzono już ok. 150 taksonów, w tym po raz pierwszy jeden gatunek glewika. Stwierdzono 7 gatunków mszaków objętych ochroną. Są to: Abietinella abietina; Dicranum bonjeanii; Fontinalis dalecarlica; Pseudoscleropodium purum; Scorpidium scorpioides; Sphagnum cuspidatum i Sphagnum subsecundum.

IV kwartał 2009 roku

W IV kwartale 2009 roku przeprowadzono ostatnie prace terenowe i praktycznie zakończono oznaczanie zebranego materiału do gatunków. Badania terenowe ograniczono do obszarów, które już wcześniej wykazywały szczególne bogactwo badanych organizmów. Kontynuowane były ostatnie badania związane z biotą śluzowców, która na tym terenie okazała się szczególnie bogata. Wykonano szereg zdjęć, zwłaszcza mikroskopowych, ukazujących te wyjątkowe organizmy, w tym ich zarodniki. Zapoczątkowane zostały prace nad przygotowaniem terenowego przewodnika do rozpoznawania śluzowców Polski. W trakcie ostatnich prac laboratoryjnych dot. grzybów makroskopowych oznaczono 93 nowe gatunki. Znaleziono kolejne 4 gatunki nowe dla Polski. Nadal prowadzone były prace nad dokumentacją fotograficzną grzybów. Przeprowadzono ostatnie badania nad mszakami, zbierając jeszcze materiał głównie z obszarów nieleśnych oraz oznaczając go do gatunku. Wykonano bogatą dokumentację fotograficzną tej grupy organizmów.

Dotychczasowym rezultatem realizacji projektu jest stwierdzenie w granicach Wigierskiego Parku Narodowego 401 taksonów grzybów, w tym 397 gatunków przedstawicieli macromycetes. Wśród zidentyfikowanych grzybów jest 10 gatunków nowych dla mikobioty Polski (Agaricus fuscofibrillosus (F.H. Møller) Pilát, Amicodisca virella (P. Karst.) Huhtinen, Ascocoryne solitaria (Rehm) Dennis, Cistella albidolutea (Feltgen) Baral, Hyaloscypha fuckelii Nannf., Laeticorticium cf. pulverulentum J. Erikss. & Ryvarden (=Corticium erikssonii Jülich), Patellaria atrata (Hedw.: Fr.) Fr., Psathyrella minutissima Kits van Wav., Pseudorhizina californica (W. Phillips) Harmaja, Xylaria cf. longiana Rehm), 12 gatunków objętych ochroną ścisłą (Fistulina hepatica, Fomitopsis rosea, Ganoderma lucidum, Geastrum fimbriatum Fr.: Pers.,Geastrum quadrifidum, Hapalopilus croceus, Hericium coralloides, Inonotus obliquus, Sarcoscypha austriaca (O. Beck ex Sacc.) Boud., Sarcoscypha coccinea, Sparassis crispa, Tulostoma brumale) oraz 73 gatunki zamieszczone na „Czerwonej liście grzybów wielkoowocnikowych w Polsce”. Są to: Albatrellus ovinus, Amanita virosa, Antrodia malicola, Arrhenia epichysium, Arrhenia retiruga, Arrhenia sphagnicola, Artomyces pyxidatus, Bolbitius reticulatus, Calocera furcata, Calyptella campanula, Ceriporia viridans, Climacocystis borealis, Cordyceps militaris, Cortinarius croceus, Cudonia circinans, Cytidia salicina, Diplomitoporus flavescens, Ditiola peziziformis, Elaphocordyceps ophioglossoides, Entoloma mougeotii, Exidia cartilaginea, Exidia recisa, Fistulina hepatica, Fomitopsis rosea, Galerina ampullaceocystis, Galerina paludosa, Galerina sphagnorum, Ganoderma lucidum, Geastrum fimbriatum, Geastrum quadrifidum, Gloeoporus taxicola, Gomphidius glutinosus, Gymnopus ocior, Gyromitra ancilis, Gyromitra gigas, Gyromitra infula, Hapalopilus croceus, Hebeloma sp., Helvella lacunosa, Hericium coralloides, Hygrocybe persistens, Hypholoma udum, Inonotus obliquus, Lactarius sphagneti, Lentinellus castoreus, Lichenomphalia umbellifera, Macrotyphula juncea, Melanophyllum haematospermum, Mitrula paludosa, Mucronella calva, Mycena belliae, Perenniporia medulla-panis, Phellinus pini, Phellinus tremulae, Phleogena faginea, Pholiota squarrosoides, Pholiota tuberculosa, Phyllotopsis nidulans, Pleurotus cornucopiae, Pleurotus pulmonarius, Pluteus petasatus, Pseudomerulius aureus, Pycnoporus cinnabarinus, Radulodon aneirinus, Sarcodon imbricatus, Sarcoscypha coccinea, Sparassis crispa, Thelephora penicillata, Tremella foliacea, Tremella globispora, Tricholomopsis decora, Tulostoma brumale, Urnula craterium, Xerula pudens.

Biota śluzowców obejmuje ponad 100 taksonów, w tym 3 gatunki nowe dla Polski - Hemitrichia imperialis, Fuligo luteonitens i Physarum murinum. Prowadząc inwentaryzację mszaków stwierdzono ponad 200 taksonów, w tym 51 gatunków objętych ochroną (27 - ścisłą i 24 - częściową). Dwa gatunki mszaków wymienione są w załącznikach Dyrektywy Siedliskowej - Dicranum viride oraz Hamatocaulis vernicosus.

I kwartał 2010

W I kwartale 2010 roku nie prowadzono już inwentaryzacji śluzowców, grzybów i mszaków, a jedynie opracowywano zebrane dane, przygotowując je do druku.

Ostatecznym rezultatem realizacji projektu jest stwierdzenie w granicach Wigierskiego Parku Narodowego: - 129 taksonów (124 gatunki i 5 odmian) śluzowców, reprezentujących 8 rodzin: śluzkowatych Ceratiomyxaceae, przetaczkowatych Cribrariaceae, samotkowatych Reticulariaceae, makulcowatych Didymiaceae, maworkowatych Physaraceae, paździorkowatych Stemonitidaceae, strzępkowatych Arcyriaceae i kędziorkowatych Trichiaceae; w zebranym materiale znalazło się 7 taksonów, wykazanych po raz pierwszy z terenu Polski - są to: gronianka topolowa Badhamia populina, kubeczek złotokrążkowy Craterium aureonucleatum, wykwit pośredni Fuligo intermedia, wykwit żółtawy Fuligo luteonitens, zapletka cesarska Hemitrichia imperialis, maworek pomarszczony Physarum murinum i maworek błyszczący Physarum nitens; występujące na obszarze WPN gatunki śluzowców stanowią więcej niż połowę gatunków stwierdzonych do tej pory na terenie Polski; - 513 taksonów (507 gatunków, 2 odmiany i 4 taksony określone do rangi rodzaju) grzybów, z których 109 to przedstawiciele grzybów workowych Ascomycota, zaś 404 to przedstawiciele grzybów podstawkowych Basidiomycota; stwierdzone gatunki grzybów należą do 91 rodzin oraz 251 rodzajów; 16 gatunków grzybów makroskopijnych znaleziono po raz pierwszy na terenie Polski - są to: Amanita pachyvolvata (Amanitaceae), Amicodisca virella (Hyaloscyphaceae), Coprinellus subdisseminatus (Psathyrellaceae), Coprotus luteus (Thelebolaceae), Ascocoryne albidum (Helotiaceae), Entoloma lepidissimum (Entolomataceae), Galerina hybrida (Strophariaceae), Helvella hyperborea (Helvellaceae), Hohenbuehelia auriscalpium (Pleurotaceae), Hypocrea cupularis (Hypocreaceae), Corticium erikssonii (Corticiaceae), Leucoscypha erminea (Pyronemataceae), Peziza domiciliana (Pezizaceae), Peziza moravecii (Pezizaceae), Pholiota subochracea (Strophariaceae) i Psathyrella minutissima (Psathyrellaceae); 12 gatunków grzybów objętych jest ochroną ścisłą oraz 1 gatunek objęty ochroną częściową; stwierdzono również występowanie 93 gatunków grzybów, zamieszczonych na „Czerwonej liście grzybów wielkoowocnikowych zagrożonych w Polsce”; obecnie mikobiota Wigierskiego Parku Narodowego obejmuje ok. 15% znanych z terenu Polski gatunków grzybów makroskopijnych; - 238 taksonów mszaków (236 gatunków i 2 odmiany), w tym 2 gatunki glewików, 43 gatunki wątrobowców i 193 taksony mchów (w tym 2 odmiany). Wykazano 65 gatunków nowych dla terenu Wigierskiego Parku Narodowego, w tym 2 gatunki glewików, 14 gatunków wątrobowców i 49 gatunków mchów; wśród nowych gatunków mszaków dla Wigierskiego Parku Narodowego jeden gatunek - prątnik dwudzielny Bryum dichotomum okazał się również nowym dla flory Polski; prawie 28% (80 gatunków) brioflory WPN, to gatunki objęte ochroną - 53 gatunki ochroną ścisłą (47 gat. mchów i 6 gat. wątrobowców) i 27 gatunków ochroną częściową (23 gat. mchów i 4 gat. wątrobowców); ponadto, 39 gatunków mszaków stwierdzonych w Parku jest zagrożonych w Polsce i znalazły się one na Czerwonych Listach; 2 gatunki mszaków są przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a ich ochrona wymaga wyznaczenia specjalnego obszaru ochrony (SOO) - zostały one wymienione w Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej - są to: widłoząb zielony Dicranum viride oraz haczykowiec błuszczący Hamatocaulis vernicosus (Drepanocladus vernicosus).

Wydano serię kart pocztowych przedstawiających wybrane gatunki śluzowców, grzybów i mszaków (3 kpl po 9 wzorów - łącznie 27 wzorów kart).

 II kwartał 2010

  

Na podstawie uzyskanych wyników inwentaryzacji opracowano i wydano drukiem książkę popularno-naukową „Świat śluzowców, grzybów i mszaków Wigierskiego parku Narodowego” (format A5, 208 str., w nakładzie 1000 egz.), książkę naukową „Śluzowce Myxomycetes, grzyby Fungi i mszaki Bryophyta Wigierskiego Parku Narodowego” (format A5, 304 str., w nakładzie 1000 egz.), książkę „Śluzowce północno-wschodniej Polski - przewodnik terenowy” (format 165x115 mm, 56 str., na papierze polyart, w nakładzie 2000 egz.) oraz 3 zeszyty edukacyjne: „Świat śluzowców, grzybów i mszaków Wigierskiego Parku Narodowego. Zeszyty edukacyjne dla uczniów szkół średnich” (w nakładzie 1000 egz.), „Świat grzybów i mszaków Wigierskiego Parku Narodowego. Zeszyty edukacyjne dla uczniów szkół gimnazjalnych” (w nakładzie 1000 egz.) oraz „Świat grzybów i mszaków Wigierskiego Parku Narodowego. Zeszyty edukacyjne dla uczniów klas 4-6 szkoły podstawowej”. Ponadto, opracowano pod względem merytorycznym i graficznym oraz wyplotowano w formacie A0 po 3 egzemplarze plansz edukacyjnych (3 dotyczące grzybów, 3 dotyczące śluzowców i 2 dotyczące mszaków). Wszystkie te publikacje są dostępne w wersji elektronicznej (w formacie pdf) na stronie Stowarzyszenia w zakładce WYDAWNICTWA.

II kwartał 2010

Na podstawie uzyskanych wyników inwentaryzacji opracowano i wydano drukiem książkę popularno-naukową „Świat śluzowców, grzybów i mszaków Wigierskiego parku Narodowego” (format A5, 208 str., w nakładzie 1000 egz.), książkę naukową „Śluzowce Myxomycetes, grzyby Fungi i mszaki Bryophyta Wigierskiego Parku Narodowego” (format A5, 304 str., w nakładzie 1000 egz.), książkę „Śluzowce północno-wschodniej Polski - przewodnik terenowy” (format 165x115 mm, 56 str., na papierze polyart, w nakładzie 2000 egz.) oraz 3 zeszyty edukacyjne: „Świat śluzowców, grzybów i mszaków Wigierskiego Parku Narodowego. Zeszyty edukacyjne dla uczniów szkół średnich” (w nakładzie 1000 egz.), „Świat grzybów i mszaków Wigierskiego Parku Narodowego. Zeszyty edukacyjne dla uczniów szkół gimnazjalnych” (w nakładzie 1000 egz.) oraz „Świat grzybów i mszaków Wigierskiego Parku Narodowego. Zeszyty edukacyjne dla uczniów klas 4-6 szkoły podstawowej”. Ponadto, opracowano pod względem merytorycznym i graficznym oraz wyplotowano w formacie A0 po 3 egzemplarze plansz edukacyjnych (3 dotyczące grzybów, 3 dotyczące śluzowców i 2 dotyczące mszaków). Wszystkie te publikacje są dostępne w wersji elektronicznej (w formacie pdf) na stronie Stowarzyszenia w zakładce WYDAWNICTWA.

grzy_slu2
grzy_slu3

W dniach 20-21 maja 2010 roku odbyło się w Wigrach (w Domu Pracy Twórczej) sympozjum pt. „Grzyby, śluzowce i mszaki Wigierskiego Parku Narodowego - ochrona i możliwości wykorzystania w edukacji przyrodniczej”. W sympozjum uczestniczyło 50 osób, reprezentujących m.in. parki narodowe, szkoły wyższe i organizacje pozarządowe. Wystąpienia prezentowane podczas sympozjum są dostępne na stronie Stowarzyszenia w zakładce Wydawnictwa.

grzy_slu4