After-LIFE

Zgodnie z założeniami After-LIFE Conservation Plan niektóre działania przeprowadzone w ramach projektu "Ochrona płazów na obszarach Natura 2000 w północno-wschodniej Polsce" będą kontynuowane. Są to działania niezbędne do utrzymania rezultatów projektu.

 

Działanie C1. Budowa systemów przepustów dla płazów

Zgodnie z założeniami After-LIFE kontynuacja tego działania polega na utrzymaniu istniejącej infrastruktury w należytym stanie technicznym oraz przygotowaniu wniosku aplikacyjnego na budowę następnych systemów przepustów.

Rok 2017

W kwietniu i październiku przeprowadzono prace dotyczące utrzymania należytego stanu technicznego systemów przepustów dla płazów w miejscowościach: Skajzgiry I - na drodze nr 655 (Suwałki-Rutka Tartak), Skajzgiry II - na drodze nr 1953N (Skajzgiry-Żytkiejmy), Sidorówka - na drodze nr 655 (Suwałki-Rutka Tartak), Boczki - na drodze nr 1898N (Budwiecie-Boczki), Baciuty - na drodze nr 678 (Kleosin-Sokoły). Prace te polegały na oczyszczeniu przepustów z naniesionej ziemi i materiału organicznego oraz usunięciu roślinności zielnej przylegającej bezpośrednio do systemu barier naprowadzających.

Ponadto, wraz z przedstawicielami Województwa Warmińsko-Mazurskiego oraz duńskiej firmy Amphi International ApS przygotowano i złożono do NFOŚiGW oraz LIFE nowy wniosek aplikacyjny (Czynna ochrona rzadkich gatunków płazów i gadów na obszarach Natura 2000 w Europie), w którym zaplanowano budowę nowych systemów przepustów oraz odtworzenie nowych zbiorników wodnych. Koncepcja nowego projektu powstała podczas wizyty studyjnej w Danii, która odbyła się w ramach projektu LIFE12 NAT/PL/000063.

Rok 2018

W kwietniu przeprowadzono prace dotyczące utrzymania należytego stanu technicznego systemów przepustów dla płazów w miejscowościach: Skajzgiry I - na drodze nr 655 (Suwałki-Rutka Tartak), Skajzgiry II - na drodze nr 1953N (Skajzgiry-Żytkiejmy), Sidorówka - na drodze nr 655 (Suwałki-Rutka Tartak), Boczki - na drodze nr 1898N (Budwiecie-Boczki), Baciuty - na drodze nr 678 (Kleosin-Sokoły). Prace te polegały na oczyszczeniu przepustów z naniesionej ziemi i materiału organicznego oraz usunięciu roślinności zielnej przylegającej bezpośrednio do systemu barier naprowadzających.

Stowarzyszenie brało czynny udział w pracach dotyczących przygotowania ostatecznej wersji wniosku do Instrumentu Finansowego LIFE. Wniosek ten dotyczy m.in. ochrony płazów, a w szczególności kumaka nizinnego. Od lipca 2018 roku projekt ten, pod nazwą "Active protection of rare amphibian and reptile species in the Natura 2000 sites in Europe" LIFE17 NAT/PL/000011, jest realizowany, a Stowarzyszenie pełni w nim rolę Beneficjenta Zarządzającego.

 

 

Logo nowego projektu

 

Rok 2019

W lipcu przeprowadzono prace dotyczące utrzymania należytego stanu technicznego systemów przepustów dla płazów w miejscowościach: Skajzgiry I - na drodze nr 655 (Suwałki-Rutka Tartak), Skajzgiry II - na drodze nr 1953N (Skajzgiry-Żytkiejmy), Sidorówka - na drodze nr 655 (Suwałki-Rutka Tartak), Boczki - na drodze nr 1898N (Budwiecie-Boczki), Baciuty - na drodze nr 678 (Kleosin-Sokoły). Prace te polegały na oczyszczeniu przepustów z naniesionej ziemi i materiału organicznego oraz usunięciu roślinności zielnej przylegającej bezpośrednio do systemu barier naprowadzających.

Roślinność zarastająca skraje systemów płotków naprowadzających

 

Działanie C2. Odtwarzanie miejsc rozrodu płazów

Zgodnie z założeniami After-LIFE kontynuacja tego działania polega na utrzymaniu istniejących zbiorników w należytym stanie ekologicznym, reagowaniu na przypadki degradacji zbiorników (zasypywanie, zaśmiecanie), przygotowaniu wniosku aplikacyjnego na odtworzenie następnych zanikających zbiorników.

Rok 2017

W lipcu przeprowadzona została kontrola sposobu użytkowania wszystkich odtworzonych zbiorników wodnych, służących płazom jak miejsca rozrodu. Sprawdzano czy właściciele gruntów, na których znajdują się zbiorniki utrzymują je w należytym stanie technicznym i czy nie użytkują ich rybacko. Podczas kontroli stwierdzono dobry stan techniczny wszystkich zbiorników i jednocześnie nie zaobserwowano niewłaściwego ich użytkowania – nie stwierdzono w nich ryb.

Rok 2018

W lipcu przeprowadzono kontrolę zbiorników wodnych, odtworzonych w ramach przedsięwzięcia, która dotyczyła jedynie ich użytkowania, podobnie jak w roku poprzednim. Sprawdzano czy właściciele gruntów, na których znajdują się zbiorniki, utrzymują je w należytym stanie technicznym i czy nie użytkują ich rybacko. Pomimo dużej suszy we wszystkich odtworzonych zbiornikach stwierdzono wodę (w innych okolicznych zagłębieniach bezodpływowych w tym okresie praktycznie nie było już wody lub występowała w niewielkich ilościach). Stwierdzono dobry stan techniczny wszystkich zbiorników i jednocześnie nie zaobserwowano niewłaściwego ich użytkowania – nie stwierdzono w nich ryb.

Rok 2019

W lipcu przeprowadzono kontrolę zbiorników wodnych, odtworzonych w ramach projektu. Dotyczyła ona prawidłowego wykorzystywania zbiorników przez ich właścicieli. Stwierdzono dobry stan techniczny wszystkich zbiorników i jednocześnie nie zaobserwowano niewłaściwego ich użytkowania – nie stwierdzono w nich ryb.

 

Działanie C.3. Zaprojektowanie rozwiązań technicznych chroniących płazy przed tzw. pułapkami antropogenicznymi

Zgodnie z założeniami After-LIFE kontynuacja tego działania polega na prowadzeniu dalszych badań nad skutecznością zaproponowanych rozwiązań, promowaniu rozwiązań chroniących płazy przed pułapkami, przygotowywaniu wniosków aplikacyjnych dotyczących inwentaryzacji pułapek antropogenicznych, jak i dalszego poszukiwania metod ograniczania śmiertelności płazów powodowanej przez te pułapki.

Rok 2017

Stowarzyszenie nawiązało współpracę z firmą „Hexagon” z Warszawy, której efektem będzie opracowanie i wdrożenie społecznego monitoringu tzw. pułapek antropogenicznych, stanowiących duże zagrożenie dla płazów. Będzie to pierwszy krok do podjęcia dużego programu dotyczącego ochrony drobnych kręgowców przed pułapkami antropogenicznymi.

Ponadto, wyniki projektu, w tym dot. pułapek antropogenicznych, były prezentowane podczas IX Seminarium Technicznym SITK RP "Aktualne zagadnienia budownictwa komunikacyjnego”, które odbyło się w lutym 2017 roku w Suwałkach.

Rok 2018

Stowarzyszenie prowadziło poszukiwania partnerów do projektu dotyczącego ochrony drobnych kręgowców przed pułapkami antropogenicznymi.

Rok 2019

Dalsze poszukiwania partnerów do projektu dotyczącego ochrony drobnych kręgowców przed pułapkami antropogenicznymi

 

Działanie C4. Zorganizowanie sieci monitoringu zagrożeń płazów przy szlakach komunikacyjnych

Zgodnie z założeniami After-LIFE kontynuacja tego działania polega na zorganizowaniu nowych szkoleń na zasadzie konsultacji, administrowania internetową bazą danych; wprowadzeniu nowego monitoringu zagrożeń.

Rok 2017

W marcu przeprowadzono szkolenie dotyczące ochrony i monitoringu płazów w Drawieńskim Parku Narodowym. Warsztaty, prowadzone przez dr Annę Krzysztofiak i dr Lecha Krzysztofiaka, zorganizowane zostały dla pracowników Drawieńskiego Parku Narodowego w zakresie rozpoznawania gatunków płazów i prowadzenia monitoringu tej ciekawej grupy zwierząt.

Szkolenie pracowników Drawieńskiego Parku Narodowego

 

Rok 2018

Stowarzyszenie nie organizowało samodzielnie szkoleń, ale dwóch przedstawicieli Stowarzyszenia uczestniczyło, w roli szkoleniowców, w szkoleniu dla policjantów, zorganizowanym w listopadzie przez GDOŚ w Olsztynie, na którym poruszano, m.in., problem ochrony płazów.

 

Działanie D1. Monitoring

Zgodnie z założeniami After-LIFE kontynuacja tego działania polega na monitorowaniu skuteczności działań ochronnych zastosowanych w projekcie.

Rok 2017

W okresie wiosennym przeprowadzone zostały badania skuteczności funkcjonowania urządzeń zabezpieczających płazy przed wejściem na jezdnie. Badania zostały przeprowadzone na zabezpieczonych odcinkach dróg w miejscowościach: Skajzgiry I - na drodze nr 655 (Suwałki-Rutka Tartak), Skajzgiry II - na drodze nr 1953N (Skajzgiry-Żytkiejmy), Sidorówka - na drodze nr 655 (Suwałki-Rutka Tartak), Boczki - na drodze nr 1898N (Budwiecie-Boczki), Baciuty - na drodze nr 678 (Kleosin-Sokoły). Badania polegały na określeniu składu gatunkowego i liczby martwych płazów znalezionych na odcinkach dróg, na których wybudowano przepusty. Z uzyskanych danych wynika, że w przypadku dwóch systemów przepustów (Skajzgiry I i Skajzgiry II) na zabezpieczonych odcinkach drogi występowały martwe płazy, rozjechane przez pojazdy. Były to osobniki tylko jednego gatunku – ropuchy szarej, które prawdopodobnie przedostały się na jezdnię pokonując kratownicę stoprynien (świadczyły o tym miejsca znalezienia martwych osobników, które znajdowały się blisko stoprynien). W Skajzgirach I, w ciągu trzech dni badań (po 3 godziny dziennie, o różnych porach dnia) znaleziono 4 martwe płazy, a w Skajzgirach II – 2 martwe osobniki. Były to dorosłe płazy wędrujące do miejsca rozrodu – w jednym przypadku w apleksusie.

Rok 2018

W maju przeprowadzono wizję terenową dotyczącą funkcjonowania urządzeń zabezpieczających płazy przed wejściem na jezdnie w miejscowościach: Skajzgiry I - na drodze nr 655 (Suwałki-Rutka Tartak), Skajzgiry II - na drodze nr 1953N (Skajzgiry-Żytkiejmy), Sidorówka - na drodze nr 655 (Suwałki-Rutka Tartak), Boczki - na drodze nr 1898N (Budwiecie-Boczki), Baciuty - na drodze nr 678 (Kleosin-Sokoły). Podczas wizji stwierdzono, że stan techniczny wszystkich obiektów jest dobry - nie stwierdzono żadnych uszkodzeń czy źle funkcjonujących elementów systemów przepustów. Niemniej jednak, tak jak i w poprzednim roku, na zabezpieczonych odcinkach dróg w miejscowościach Skajzgiry I i Skajzgiry II stwierdzono pojedyncze martwe płazy rozjechane przez pojazdy. Wszystkie osobniki należały do jednego gatunku – ropuchy szarej, które prawdopodobnie przedostały się na jezdnię pokonując kratownicę stoprynien.

 

Działanie E3. Strona internetowa o projekcie

Zgodnie z założeniami After-LIFE kontynuacja tego działania polega na utrzymaniu i aktualizacji strony internetowej projektu.

Rok 2017

Do struktury strony internetowej projektu wprowadzono nowy dział - After_LIFE, w którym co roku dodawane są informacje o działaniach podtrzymujących efekty przedsięwzięcia, zgodnie z przyjętą strategią działań po zakończeniu projektu After-Life.

 

Działanie E5. Organizacja konferencji

Zgodnie z założeniami After-LIFE kontynuacja tego działania polega na zorganizowaniu konferencji dotyczącej ochrony płazów.

Do tej pory nie podjęto działań w tym zakresie.

 

Działanie E6. Organizacja warsztatów

Do tej pory nie podjęto działań w tym zakresie.

 

Działanie E8. Działania edukacyjne

Zgodnie z założeniami After-LIFE kontynuacja tego działania polega na zorganizowaniu działań edukacyjnych dotyczących biologii, ekologii i ochrony płazów.

Rok 2017

Na terenie Wigierskiego Parku Narodowego zostały przeprowadzone dwie prelekcje na temat różnorodności i ochrony płazów. Ponadto, wyniki projektu były prezentowane podczas: konferencji naukowej "Czynna ochrona zagrożonych gatunków i siedlisk na obszarze Natura 2000 Ostoja Wigierska – doświadczenia i perspektywy", która odbyła się we wrześniu w Gawrych Rudzie (dr Anna Krzysztofiak wygłosiła referat traktujący m.in. o zadaniach realizowanych w ramach projektu LIFE12 NAT/PL/000063), Międzynarodowej konferencji szkoleniowej "Ochrona różnorodności biologicznej i ekosystemów", która odbyła się w listopadzie w Augustowie (dr Lech Krzysztofiak wygłosił referat na temat czynnej ochrony roślin i zwierząt, a dr Anna Krzysztofiak wygłosiła referat na temat monitoringu zwierząt, w tym płazów; oba referaty obejmowały wyniki projektu LIFE12 NAT/PL/000063) oraz Konferencji Herpetologicznej, która odbyła się w grudniu we Wrocławiu (dr Lech Krzysztofiak wygłosił referat na temat czynnej ochrony i monitoringu płazów).

Konferencja "Czynna ochrona zagrożonych gatunków i siedlisk na obszarze Natura 2000 Ostoja Wigierska – doświadczenia i perspektywy"

Rok 2018

Dr Anna Krzysztofiak wygłosiła referat na temat czynnej ochrony płazów, przedstawiając, m.in., rezultaty projektu LIFE12 NAT/PL/000063, podczas dwudniowej konferencji podsumowującej projekt LIFE12 NAT\PL/000081 w Ustroniu.

W październiku przedstawiciele Stowarzyszenia wzięli udział w spotkaniu zorganizowane przez dyrekcję Parku Krajobrazowego „Puszcza Knyszyńska”, na którym dyskutowano problem zagrożeń dla lokalnej fauny płazów, powstały po remoncie drogi w Supraślu. Podczas spotkania prezentowane były rozwiązania chroniące płazy, stosowane w projekcie LIFE12 NAT/PL/000063.

Konferencja podsumowująca projekt LIFE12 NAT/PL/000081

 

Rok 2019

W lutym przedstawiciele Stowarzyszenia wzięli udział w XI Seminarium Technicznym „Aktualne zagadnienia budownictwa komunikacyjnego”, które odbyło się w Augustowie. Dr Lech Krzysztofiak i dr Anna Krzysztofiak wygłosili na nim referat "Proces planowania, realizacji i utrzymania urządzeń stosowanych w ochronie drobnych zwierząt kręgowych przy inwestycjach liniowych", bazujący m.in. na doświadczeniach z realizacji projektu LIFE12 NAT/PL/000063.

 

XI Seminarium Technicznym „Aktualne zagadnienia budownictwa komunikacyjnego”